“ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနတဲ့ေဒသမွာ အီဘိုလာပ်ံ႕ႏွံ႕ျဖစ္ပြားတာ ဒါပထမဆုံးအႀကိမ္ပါပဲ။”
ဝင္ေရာက္ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးသည့္ ပထမပတ္အတြင္း ထိုေရာဂါျဖစ္ပြားေနသည့္ ေနရာ၏ အလယ္ဗဟိုခ်က္တြင္ သီးျခားကုသေဆာင္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ေဒသရွိ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္လည္ပတ္ႏိုင္ရန္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားေပးေနသည္။ နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕သည္ ေဒသတြင္းတြင္လည္း အျခားေသာစီမံကိန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေနသည္။
ဝင္ေရာက္ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးသည့္ ပထမပတ္အတြင္း ထိုေရာဂါျဖစ္ပြားေနသည့္ ေနရာ၏ အလယ္ဗဟိုခ်က္တြင္ သီးျခားကုသေဆာင္ကို ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ ေဒသရွိ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္လည္ပတ္ႏိုင္ရန္ ကူညီေထာက္ပံ့မႈမ်ားေပးေနသည္။ နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕သည္ ေဒသတြင္းတြင္လည္း အျခားေသာစီမံကိန္းမ်ားကို လုပ္ေဆာင္ေနသည္။
ကြန္ဂိုဒီမိုကရက္တစ္သမၼတႏိုင္ငံတြင္ ၁၀ႀကိမ္ေျမာက္ အီဘိုလာေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔ျဖစ္ပြားမႈကို ႏိုင္ငံ၏အေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းရွိ ေျမာက္ကီဘူးေဒသ၌ ၾသဂုတ္လ ၁ရက္ေန႔တြင္ ေၾကညာခဲ့သည္။ ထိုအခ်ိန္အထိ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈေပါင္း၇၄ခုႏွင့္ ေသဆုံးမႈေပါင္း ၃၄ခုရွိေၾကာင္း ေဒသရွိက်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားက ေျပာၾကားသည္။
နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕က က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာန၏ ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈကို တုံ႔ျပန္ေျဖရွင္းသည့္ မူေဘာင္ႏွင့္အတူ ဝင္ေရာက္ကူညီလုပ္ကိုင္ေပးေနသည္။ ပထမဆုံးစတင္ကူညီေပးသည့္ ရက္သတၱပတ္အတြင္း ေရာဂါျဖစ္ပြားေပၚေပါက္ေနသည့္ အဓိကေနရာျဖစ္ေသာ မန္ဂီနာၿမိဳ႕တြင္ ေရာဂါကုသေဆာင္တစ္ခုကို ျပင္ဆင္ေနရာခ်ခဲ့သည္။ သီးျခားတဲမ်ားထားရွိၿပီး လူနာကုတင္၃၀ ပါဝင္သည္။ ထိုေနရာမွ ၄၅မိနစ္ၾကာဆက္သြားလွ်င္ ေနထိုင္သူလူဦးေရေပါင္း ၄၀၀,၀၀၀ ရွိသည့္ ေဘနီၿမိဳ႕တြင္ အျခားသီးျခားယူနစ္တစ္ခုရွိသည္။ တုံ႔ျပန္ေျဖရွင္းေရး၏ အဓိကအခ်က္မ်ားထဲမွ တစ္ခုမွာ အျခားေသာေရာဂါေဝဒနာမ်ားခံစားေနရသည့္ လူနာမ်ားကိုလည္း က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ား ဆက္လက္ေပးစြမ္းႏိုင္ရန္အတြက္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈစနစ္ အရွိန္မပ်က္ လည္ပတ္ႏိုင္ေစရန္ျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕သည္ အနီးအနားေဒသမ်ားရွိ က်န္းမာေရးစင္တာမ်ားကိုလည္း မကူးစက္ေအာင္ကာကြယ္ ထိန္းခ်ဳပ္နည္းမ်ားကို သင္တန္းေပးပို႔ခ်လ်က္ရွိသည္။
“ကၽြန္ေတာ္တို႔ေတြ စိန္ေခၚမႈေပါင္းမ်ားစြာ ရင္ဆိုင္ရပါတယ္။” Gwenola Seroux, နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕၏ အေရးေပၚကုသခန္းမန္ေနဂ်ာကေျပာသည္။ “ပထမဆုံးျဖစ္ၿပီး လုပ္ကိုလုပ္ရမယ့္တစ္ခုက ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔မႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔အတြက္ပါ။ က်န္းမာေရးဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ က်န္းမာေရးအေဆာက္အအုံေတြကို ေရာဂါပိုးမကူးစက္ေအာင္ကာကြယ္ေပးရပါတယ္။ က်န္းမာေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေပးေဝဖို႔ စတင္လုပ္ေဆာင္ေနၿပီျဖစ္တဲ့ ကာကြယ္ေဆးေတြကလည္း ဒီကိစၥအတြက္ အေရးပါတဲ့အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုပါ။”
ေဒသတြင္းရွိ နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕၏အျခားစီမံကိန္းမ်ားသည္ ထိုေရာဂါႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏႈိးၾကားသတိရွိမႈကိုျမႇင့္တင္ေပးၿပီး ေရာဂါပိုးမႊားတို႔ျဖင့္ ညစ္ညမ္းေစႏိုင္ေသာ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအတြက္ လုံျခဳံစိတ္ခ်ရေစသည့္ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားကို သူ႔ေနရာႏွင့္သူထားရွိသည္။ ထိုအထဲတြင္ လူဘာ႐ို၊ ဘန္ဘူကီရီဘီဇီႏွင့္ ရတ္႐ွဴ႐ူေဆး႐ုံတို႔မွ ကေလးသူငယ္၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့သည့္ လူနာမ်ားႏွင့္ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈခံစားရသည္႔လူနာမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈမ်ားေပးသည့္ နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕၏အစီအစဥ္မ်ားပါဝင္သည္။
က်န္းမာေရးအာဏာပိုင္မ်ားသည္ အီဘိုလာေရာဂါသည္မ်ားႏွင့္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံခဲ့ၿပီး ေရာဂါကူးစက္ႏိုင္ေျခရွိသည့္ လူေပါင္း ၈၀၀ခန္႔ကို ခြဲျခားသတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ကနဦးေရာဂါလကၡဏာမ်ားျပသမႈရွိမရွိ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္လ်က္ရွိသည္။
ေဒသ၏ေနာက္ခံအေၾကာင္းအရာမ်ားအရ စိန္ေခၚမႈမ်ားထပ္မံေပၚေပါက္လာဖြယ္ရွိသည္။ ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔ျဖစ္ပြားေသာ ေဒသသည္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားပုံမွန္ျဖစ္ေပၚေနသည့္ေဒသအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည့္ေနရာျဖစ္သည္။ “ပဋိပကၡျဖစ္ပြားေနတဲ့ေဒသမွာ အီဘိုလာပ်ံ႕ႏွံ႕ျဖစ္ပြားတာ ဒါပထမဆုံးအႀကိမ္ပါပဲ။” Gwenola Seroux ကေျပာသည္။ ဒါကက်န္းမာေရးအတြက္ တုံ႔ျပန္ေျဖရွင္းမႈေတြ လုပ္ရတာ ပိုမိုခက္ခဲေစပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ရခက္ခဲတဲ့ေဒသေတြမွာ ေရာဂါျပန္႔ပြားမႈနည္းေအာင္ ကန္႔သတ္ရတာဟာခက္ခဲပါတယ္။ ျပည္သူလူထုၾကားမွာကၽြန္ေတာ္တို႔ လိုအပ္သလို လႈပ္ရွားလုပ္ကိုင္ႏိုင္စြမ္းမရွိတာမ်ဳိးေတြျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။”
ထိုေဒသသည္ ယူဂန္ဒါနယ္စပ္ႏွင့္လည္းအလြန္ နီးစပ္ေနၿပီး ကန္ပါလာရွိ ေဒသအာဏာပိုင္မ်ားကလည္း ၎တို႔၏ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို သတိႀကီးစြာထား၍ေနၾကရန္ တိုက္တြန္းထားသည္။ ယူဂန္ဒါဘက္ျခမ္းရွိ နယ္စည္းမထားဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႕ကလည္း တူညီသည့္ တုံ႔ျပန္မႈမ်ားလႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိၿပီး ထိုအိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံတြင္လည္း ဝင္ေရာက္ကူညီရန္လိုအပ္လာခဲ့လွ်င္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ႏိုင္ငံ့အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္လွ်က္ရွိသည္။
ေရာဂါစတင္ျဖစ္ပြားမႈမွာ ေမလတြင္စတင္ခဲ့သည္ဟုဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ဇူလိုင္လတြင္ေၾကညာခဲ့သည့္ အီေကြေဒါေဒသတြင္ သက္ေရာက္ခဲ့ေသာ ေရာဂါပ်ံ႕ႏွံ႔ျဖစ္ပြားမႈႏွင့္မူ သက္ဆိုင္ျခင္းမရွိေပ။